Yemek Yerken Çinliler Ve Japonlar Neden Çubuk Kullanıyor?

Kuai Zi, yemek çubuğu,hashi,kuaizi,jeotgarak,waribashi

Yemek Yerken Çinliler Ve Japonlar Neden Çubuk Kullanıyor?
Çinliler de öyle icat ettiler diye çubukla yemeye başlamamışlar. Çubukla yemek yemenin sebepleri gelenekten çok açlık ve sefalete dayanmaktadır.

Eski dönemlerde Çin’de sadece zengin olan kişiler masalarda yemek yerlerdi. Yemek de zaten yok denecek kadar azdı, bugün de olduğu gibi o zamanlarda dünyanın en kalabalık ülkesiydi

Çinliler ve Japonlar Niçin Çatal Kullanmıyor?
Asyalıların ilginç yemek kültürlerinin olmazsa olmazı ise yemek çubuklarıdır. Her gün hiç düşünmeden kullandığımız çatal yerine geçen bu çubuklar kaynağını tarihin derinliklerinden almaktadır. Farklı Uzak Doğu ülkelerinde değişik isimler verilen yemek çubuklarının ilk ortaya çıktığı yerin Çin olduğu görüşü ağırlık kazanmış durumdadır. İngilizcede chopstik denilen yemek çubukları Çin dışında Japonya, Vietnam, Kore, Tayvan, Moğolistan, Endonezya, Filipinler, Malezya, Tayland, Singapur gibi Asya ülkelerinde de kullanılmaktadır. Artık birçok batı ülkesinin özel restoranlarında da yerini alan Çin ve Japon mutfağının lezzetini tanımak ve tabi ki yemek çubuklarını denemek isteyenler çoğalmaktadır.

Bir çift örgü şişine benzeyen yemek çubuklarına İngilizcede “chopstik” denilirken Çin’in çok eski tarihlerinde “zhu” denilmiş, şu an da “kuaizi” adı kullanılmaktadır.

Çubuklar, Çinlilerin büyük buluşlarından biridir. Çinliler, bu çubukları 3000 yılı aşkın süre önce Yin ve Shang döneminde kullanmaya başlamışlardır. O zaman çubuklara Kuai adı verilmemiştir. Eski kitaplardaki kayıtlara göre, dönemin insanları bu çubuklara Zhu veya Ce demişlerdir. M.S. 6. ve 7. yüzyıllarda, çubuklara Jin adı verilmiştir.

Peki “Kuai Zi” adı nereden gelmektedir? Tarihi kayıtlara göre, Doğu Çin’de bulunan Yangtze Nehri’nin güneyinde yaşayanlar için Zhu ve durmak sözcükleri eş seslidir. Nehir kıyısındaki kayıkçılar, durmak sözcüğünü tabu olarak kabul edip kullanmamaya çalışmışlardır. Bu nedenle Zhu sözcüğünü de hızlı anlamına gelen Kuai ile değiştirmişlerdir. M.S. 10. yüzyıldaki Song hanedanı döneminde insanlar hızlı anlamındaki Kuai kelimesinin yanına, aynı zamanda bambu anlamına gelen Zhu kelimesini ilave etmişlerdir. Çünkü çubukların çoğu bambudan yapılırmış. Bu nedenle Çinlilerin keşfettikleri bu yemek aleti, şu an herkesçe bilinen Kuai Zi adını almıştır.

Bunu da oku :  Deprem

Japonya’ya özgü olarak da bu çubuklara “hashi” veya “waribashi” denilirken Kore’de de “jeotgarak” olarak adlandırılmaktadır.

Çubukların geçmişi
Bir görüşe göre 2500 yıl ( M.Ö. 2500) öncesinde kıtlık ve savaşlar yaşanmış, ülkenin ekonomisi çöküntüye uğramıştır. Fetihlere çıkılabilmesi için yeterli savaş aleti yapılabilecek metal olmadığı için Çin halkına imparator tarafından bir çağrıda bulunulmuştur. Çağrıya uyan halk elinde silah ve diğer savaş aletleri haline getirilebilecek ne kadar metal eşya varsa imparatorluğa teslim etmiş, bu metaller eritilerek savaş aletleri haline getirilmiştir. Halkın elinde metal kalmadığı içindir ki bambu ağaçları ve tahtaları kullanarak ihtiyaç duydukları araç gereçleri ve yemek çubuklarını yapmak zorunda kalmışlardır. Halk uzun süre bu yaşam şeklini sürdürdüğünden dolayı çubukları kullanmaya alışmış ve nesilden nesile aktararak kültürlerini günümüze de taşımışlardır. En yaygın ve kabul gören görüş budur.

Çin halkının çok büyük bir kısmı sefalet içinde olduğu için ayakta ve ellerinde ise küçük parçalar haline getirdikleri yiyecekleri (yokluktan dolayı az yemek ve yemeklerini küçük parçalara ayırma gereği duymuşlardır) çubuklarla azar azar yemeye başlamışlardır. Böylelikle yokluktan yemeklerini küçük parçalara bölerek daha doğrusu paylaşma yolunu bu şekilde bulmuşlardır.

Ağaç kullanımı da kısıtlı olduğu için çubukları fildişinden ya da kemikten yapılırdı. Şu an da ağaçtan yapılıyor. Fildişinden yapılan çubukların fiyatları oldukça pahalıdır.

Çubuk Malzemeleri ve Çubukların Yapısı
Çinliler ve Japonlar Niçin Çatal Kullanmıyor?lar Çin’de bambudan veya yaş ağaçlardan, Japonya’da yine cilalı bambu ile cilalı tahtalardan yapılsa da plastik olanlarına da rastlanmaktadır. Kore’de ise paslanmayan çelikten, Kore’nin daha geleneksel kesiminde gümüş ve bir çeşit metal karışımı yani alaşım olan pirinçten imal edilmektedir. Kore’de tercih edilen metal çubuklar kaygan olabileceği için yiyeceklerin rahat tutulabilmesi amacıyla alt kısımları biraz girintili yapılmaktadır. Metalden yapılan çubuklar kaydığı için kullanımının tahta veya bambudan yapılanlara göre daha zor olduğu söylenmekteyse de ahşaba göre daha kolay temizlenebilmeleri bir avantajdır.

Bunu da oku :  Düşük IQ Seviyesinde Soru ve Büyüme Potansiyeli

Vietnam’da çubuk yapımında eskiden daha çok ağaç kullanılmış olsa da günümüzde plastikten yapılanları tercih edilmektedir.
Chopstikler adı geçen malzemelerden başka altından, yeşim taşı hatta porselenden de yapılabilmektedir. Bunlar zengin sofralarında kullanılmakta veya mekanlarda süs eşyası gibi bulundurulmaktadır Bu malzeme çeşitliliğinin içinde en kullanışlı olanları cilalanmış tahtadan imal edilenlerdir.

Çubuğun Kullanım Kuralları
Çubuk kullanılan kültürlerin özel sofra adapları bulunmaktadır. Bunların bazıları aşağıda belirtilmiştir.
~ Sağ elle tutularak kullanılması gereken çubukları sol elle tutanlar ayıplanmaktadır. Bu ülkelerde solak olanlar bile bu sebeple çubukları sağ eliyle kullanmaktadır.
~ Chopstik kullanılırken tabağa dokunarak ses çıkarılmamalıdır.
~ Bu ilginç kurallardan biri de elde çubuklar varken ortamda bulunan birini çubuklarla işaret ederek göstermemesidir. Bu son derece ayıp ve karşıdaki kişiye hakaret olarak görülmektedir.
~ Çubukların uçları temizlenmek için yalanmamalıdır.
~ Çubuklar tabağın üzerine bırakılmışsa bu hareket o kişinin belli bir süre için yemek yemeyeceği anlamına gelmektedir.
~ Masaya oturulduğunda saygı olarak çubukları önce yaşça büyüklerin ellerine alması beklenmektedir.
~ Çubuklar kaselerdeki yemeklerin içine dik olarak bırakılmamalıdır. Bu hareket kabalık olarak algılanmaktadır.
~ Çanaklar veya tabaklar taşınırken içinde çubuk bulunmamalıdır.
~ Chopstiklerin arkaları dişlenmemeli, bu çubuklarla masadaki tabaklar bir yerden bir başka yere ittirilmemeli veya yemekler karıştırılmamalıdır. Eldeki çubuklarla yemeğin karıştırılması kişinin kendi mezarını kazması olarak düşünülür ve çok kınanan bir harekettir.
~ Eğer yemek masada ortak bir tabakta bulunuyorsa orada bulunan herkesin çubuklarını daldırarak aynı kaptan yemesi yerine çubukların kalın olan arka kısımları kullanılarak herkesin kendi kasesine alıp yemesi daha doğru kabul görmektedir.
~ Herkes kendi çubuğunu kullanarak kendi tabağına yemek aktarmalıdır, bir başkasının tabağına koymamalıdır.
~ Aynı kaptan yenilecekse üstten başlayarak yenmeli, kabın içindeki yemeğin iyi kısmının bulunabilmesi için karıştırılmalıdır.

Bunu da oku :  İsrail vs Filistin

Sert ve küçük parçalı yiyecekleri alıp yiyebilme konusunda çatala göre daha kullanışlı olduğu söylenen yemek çubuklarını ilk kez kullanan meraklılar zorlanabilse de zamanla alışılmaktadır. Genel gözlemlere göre çatala alışık olanlar çubuk kullanırken ne kadar zorlanıyor ve komik durumlara düşüyorsa çubuk kullanmaya alışık olanlar da çatal kullanmaya çalışırken o kadar zorlanmaktadır. Bugün hala uzak doğu kültüründe pilav, suşi, makarna, şehriye, tavuk gibi besinler, çeşitli salatalar çubuklarla büyük bir ustalıkla yenmekte ve ülkelerin her birinde farklı çubuklar kullanılmaktadır.

Çinlilerin, çubuk kullanmadaki ustalıkları ve yemekleri dünyanın da dikkatini çekmektedir. Bazı Batılı ülkelerde çubukları kullanmayı öğreten yetiştirme merkezleri de bulunmaktadır. Ayrıca, ülkemiz dahil çeşitli ülkelerde açılan Çin ve Japon lokantaları önemli ölçüde ilgi görmektedir.

Şimdi artık ne metal ne de ağaç kıtlığı var. Zaten onların yerini sentetik malzemeler çoktan almış durumda. Ne var ki bırakın Çin’i, diğer ülkelerdeki bir çok insan bile bir Çin lokantası bulup, çubuklarla yemeğe uğraşıp, Çin imparatorunun veya odun yokluğunun yarattığı eziyete seve seve katlanıyorlar.

5/5 - (5 votes)
(Visited 47 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment